Popularne formaty plików graficznych

Formaty wektorowe

Pliki wektorowe są zbudowane w oparciu o kształty i krzywe co daje nam możliwość ich powiększania i pomniejszania bez utraty jakości projektu. Za pomocą tych formatów mamy możliwość wydruku naszego projektu na małych wizytówkach, jak i wielkoformatowych reklamach takich jak billboardy. To grupa plików, która najlepiej się sprawdza na potrzeby druku. Do edycji plików wykorzystuje się specjalistyczne oprogramowanie graficzne tj. Adobe Illustrator lub CorelDraw, a każdy z elementów możemy dowolnie przesuwać oraz przekształcać. Dzięki temu zabiegi zmiany koloru czy czcionki nie będą stanowić żadnego problemu. Często pliki wektorowe są potocznie nazywane “plikami w krzywych”, dlaczego? Otóż elementy, z których tworzymy dany projekt, są zbudowane na bazie obrysów. Program odczytuje dokładne kształty danych elementów, dzięki którym z łatwością będziemy mogli tworzyć niestandardowe wydruki. Przykładem mogą być projekty z wybiórczym lakierem UV na wizytówkach lub z wyciętymi elementami. Krzywe będą wskazywały ploterowi “ścieżkę”, po której laserowo ma zostać wycięty obiekt. Pewnie zastanawiałeś się, jak są wycinane tak precyzyjnie, chociażby szyldy z logo, które przecież często posiadają bardzo skomplikowane kształty oraz fonty. Nie byłoby to możliwe, gdybyśmy wykorzystali plik rastrowy. Dlatego tak bardzo ważne jest posiadanie logo w formacie wektorowym. 

Jakie są formaty wektorowe?

.AI –  Pliki te zawierają informacje źródłowe. Z tego formatu korzystają głównie projektanci oraz graficy. Zawarte są w nim szczegółowe informacje o warstwach, użytych fontach i kolorach, a także wykonywanych wcześniej działaniach, takich jak dodawanie filtrów, czy efektów. Istotne jest, aby zachować porządek w nazwach warstw oraz odpowiednio zgrupować obiekty, aby osoba, która będzie poprawiać po nas plik, nie miała problemu z odnalezieniem właściwych elementów. Żeby mój podejrzeć taki plik, wymagany jest program z pakietu Adobe – Adobe Illustrator.

.CDR –  Podobnie do już wspomnianego wyżej formatu .AI posiada informacje źródłowe pliku, informacje o warstwach, kolorach oraz fontach. Pracując w tym rozszerzeniu budujemy dane elementy na bazie krzywych, które umożliwiają nam bezstratny wydruk projektu. Format plików dumnie wypierany przez .AI . Adobe oferując nam szeroką gamę programów graficznych umożliwia łatwy import plików wykonanych w tym samym oprogramowaniu, niestety pliki z rozszerzeniem .CDR nie są z nimi kompatybilne, dlatego konieczna jest każdorazowa konwersja pliku. Pliki za to bez problemu odtworzymy w dedykowanym programie CorelDraw.

.EPS –  Są najczęściej stosowanymi plikami do celów drukarskich. Nazywane są powszechnie formatami przechowywania danych graficznych, bowiem posiadają opis dokumentu w formacie języka PostScript, który można wstawić do innego dokumentu. Aby otworzyć i edytować tego typu format, musimy posiadać jeden z programów: Adobe Illustrator, Corel Draw, Adobe Indesign itp. 

.PDF – Format ten jest powszechnie znany jako wygodna forma do prezentacji dokumentów, katalogów, ofert czy cenników. Pliki .PDF możemy w wygodny sposób wysłać mailem Klientowi. Ten typ pliku jest często wykorzystujemy do skanowania dokumentów, wysyłania faktur czy plików tekstowych w codziennym użytku. Niewiele jednak osób wie, że ten format to również zaawansowane narzędzie wykorzystywane w drukarniach i studiach graficznych. Jest to najpopularniejszy rodzaj plików, który wysyłamy do drukarni. Umożliwia on szybki podgląd oraz odczyt danych potrzebnych do druku tj. trybu kolorów, spadów, linii cięcia itp.

.SVG – Pliki w tym formacie znajdują swoje zastosowanie głównie na stronach www. Każdy element projektu jest zapisany jako oddzielna grupa, dzięki czemu mamy możliwość tworzenia prostych animowanych grafik, które urozmaicą naszą stronę internetową. SVG zapisuje grafiki w postaci kodu. To pozwala programistom w prosty sposób edytować pliki, usuwając z nich linijki kodu lub dodając nowe.

Plik otwarty oraz spłaszczony

Każdy z powyższych formatów może występować w formie pliku otwartego oraz spłaszczonego. Plik otwarty to taki, który pozwoli nam na nieograniczoną edycję projektu. Natomiast przy jego wysyłaniu powinniśmy pamiętać o dołączeniu folderu z użytymi zdjęciami oraz fontami. Odtwarzając plik źródłowy, może okazać się, że plik załadował się niekompletny. Warto wtedy również dołączyć plik podglądowy w formacie .jpg, który przedstawi nam, jak wygląda finalna wersja projektu. Przy czym musimy pamiętać o tym, że niektóre samodzielne działania na plikach graficznych na własną rękę mogą wpłynąć na niekorzyść naszej marki. W przypadku zmian w logo warto zapoznać się z dołączoną do niego Księgą Znaku, która ściśle określa warunki używania naszego znaku. 

Plik spłaszczony to taki, w którym nie mamy wglądu do warstw oraz działań, jakie zostały wykonane w projekcie. Plik również może zostać częściowo spłaszczony, np. posiadać teksty zamienione na krzywe. Wtedy treści będą pozbawione możliwości edycji, ale będziemy mogli zmieniać nadal ich położenie. Pozostałe elementy projektu nadal będą w pełni edytowalne.

Formaty rastrowe

Pliki rastrowe umożliwiają łatwy ich podgląd bez konieczności instalowania dodatkowych programów. Formaty te są powszechnie stosowane przez większość użytkowników. Służą do zapisywania zdjęć, dzięki czemu możemy mieć je zawsze pod ręką w formie cyfrowej. Będą wystarczającym formatem do wydruku odbitek czy małych wydruków. Jednak należy pamiętać, że ich rozdzielczość odgrywa kluczową rolę. Pliki ulegają kompresji stratnej, co oznacza, że raz pomniejszony plik po powiększeniu stanie się rozmyty z widocznymi pikselami. Należy wciąż pod uwagę to, że często przesyłany obraz na przykład poprzez komunikatory również może ulec kompresji. Formaty rastrowe są szczególnie narażone na takie zewnętrzne działania. Możemy uchronić pliki przed takim działaniem, korzystając z programów archiwizujących, czyli tworzących popularne “paczki”. Spakowany plik w format .rar lub .zip posiada opcję kompresji bezstratnej i stratnej. Jeśli zależy nam na zachowaniu jakości pliku, skorzystamy z tej pierwszej opcji, jeśli natomiast plik zajmuje za dużo miejsca i chcemy go w łatwy sposób zmniejszyć, możemy wtedy użyć kompresji stratnej. Posługiwanie się archiwum plików może okazać się bardzo przydatne w przypadku przesyłania dużej ilości danych. 

Jakie są formaty rastrowe?

.JPG – Rozszerzenie to możemy spotkać również jako .JPEG. Jest to jeden z najpopularniejszych i najwygodniejszych formatów do szybkiego przesyłania obrazów za pomocą poczty oraz mediów społecznościowych. W formacie tym można zapisać kolor 24-bitowy. Bez problemu możemy wyświetlić takie pliki za pomocą komputera czy telefonu, ponieważ nie wymaga on od nas dodatkowych aplikacji czy programów. Obrazy zapisane w .JPG ulegają jednak kompresji stratnej. Zmiana rozmiaru może doprowadzić do pikselizacji obrazu.

.PNG – Od popularnego .JPG różni się możliwością funkcjonowania bez tła. Format pozwala nam zapisywać pliki na przezroczystości, dzięki czemu jest powszechnie stosowany do wykonywania znaków wodnych. W pliku .PNG możemy wtedy zapisać tylko ten element, który chcemy nanieść na naszych zdjęciach/dokumentach. Taki znak wodny pozwoli zabezpieczyć pliki naszego autorstwa przed powielaniem, a rozpowszechniony obraz z naszym logo może stać się dla nas darmową reklamą. Format wyróżnia się również małym rozmiarem pliku.

.GIF – Format, który pozwala na wyświetlenie prostej animacji za pomocą kilku obrazów przedstawiających ruch. Animacja jest zazwyczaj zapętlona do kilku sekund. W dobie dzisiejszych czasów gifami często posługujemy się w komunikatorach oraz mediach społecznościowych, podobnie jak emotikonami.

.RAW –  Format przeznaczony głównie dla fotografów oraz grafików. Pliki zapisane z takim rozszerzeniem zajmują zazwyczaj dużo miejsca, dlatego fotografowie, którzy posługują się tym formatem, często zabierają ze sobą na sesje zdjęciowe nawet kilka kart pamięci. Obraz w .RAW jest najwyższej jakości, co pozwala na zaawansowaną postprodukcję zdjęć wykonanych aparatem fotograficznym. Zdjęcia dają nam wtedy zdecydowanie więcej możliwości, chociażby za pomocą edycji pojedynczych pikseli mamy możliwość “uratować” za ciemne kadry, do których dobraliśmy złe ustawienia podczas fotografowania.  

Podsumowanie

Pliki graficzne możemy zapisywać w szerokiej gamie formatów. W zależności od znajomości programów oraz zaawansowania naszych umiejętności graficznych możemy tworzyć pliki oraz przesyłać je z wygodnym dla nas rozszerzeniem. W przypadku kontynuacji pracy nad projektem mamy możliwość zapisania go w pliku otwartym, natomiast jeśli nie chcemy, aby plik był przez kogoś ponownie edytowany, możemy posłużyć się plikiem scalonym bez widocznych warstw i elementów, które składają się na obraz. W sytuacji gdy zależy nam na małym rozmiarze grafiki, możemy ustawić mniejszą rozdzielczość lub posłużyć się pakowaniem pliku w ramach archiwum. Opcja ta będzie przydatna w komunikatorach, które ograniczają rozmiar załączników lub gdy wysyłamy pliki poglądowe do klienta tzw. prewki.