Franczyza – co to jest?

Pomysł na biznes jest kluczową kwestią podczas planowania startu własnej działalności gospodarczej. Nie zawsze jednak da się z nim „trafić w dziesiątkę”. Przez to wiele osób rezygnuje z wyzwania, jakim jest założenie własnej firmy. Na szczęście nie zawsze trzeba mieć swój autorski pomysł na biznes. Można skorzystać z takiego, który działa od wielu lat i został sprawdzony przez innych przedsiębiorców. Mowa o franczyzie.

Co to jest franczyza?

Wyjaśnień pojęcia franczyza można znaleźć wiele. Jedne odnoszą się do całokształtu prowadzenia działalności gospodarczej, drugie zaś do systemu sprzedaży. Scalając je jednak w całość, można powiedzieć, że franczyza to rodzaj biznesu opartego na współpracy z inną firmą i prowadzonego pod szyldem jej marki. Co to właściwie oznacza? Prowadzący działalność gospodarczą nie tworzy swojej oddzielnej marki, a korzysta z już istniejącej. W ten sposób firma sprzedaje produkty lub wykonuje usługi. Czerpie zatem z planu biznesowego, doświadczeń oraz oferty innego podmiotu, z którym ściśle współpracuje.

Na czym dokładnie polega franczyza?

Poprzez franczyzę tworzona jest relacja między dwoma firmami. Ta, która udostępnia swój know-how, jest określana mianem franczyzodawcy. Z kolei firma, która korzysta z pomysłu na biznes, jest nazywana franczyzobiorcą. Sama zaś franczyza polega na udostępnieniu przez franczyzodawcę wielu istotnych aspektów, które dotyczą reprezentowanej przez niego marki. W ten sposób franczyzobiorca może korzystać z modelu biznesowego, logo, nazwy, know-how, a także opracowanych i przetestowanych planów działalności, sprzedaży, czy też obsługi klienta. Nie występuje więc w przestrzeni jako oddzielna firma, a jako punkt świadczenia usług lub sprzedaży obrandowany marką franczyzodawcy.

Jakie są rodzaje franczyzy?

Franczyza cieszy się sporą popularnością. Można to dostrzec po licznych punktach wielu znanych marek, jak np. operatorzy telefonii komórkowej (Orange, T-Mobile, Plus, Play), sklepów (Żabka). Niemniej jednak trzeba pamiętać, że tego typu działalność można podzielić na kilka rodzajów.

Podział rodzajów franczyzy ze względu na rodzaj wykonywanej działalności:

• franczyza handlowa,
• franczyza usługowa.

Podział rodzajów franczyzy ze względu na rodzaj know-how:

• franczyza dystrybucji produktu,
• franczyza koncepcji działalności.

Podział rodzajów franczyzy ze względu na organizację systemu:

• franczyza bezpośrednia,
• franczyza wielokrotna,
• masterfranczyza.

Co to jest pakiet franczyzowy?

W ramach franczyzy bardzo ważna jest integralność w wielu istotnych obszarach. Dlatego też firmy, które korzystają z tego typu współpracy, otrzymują tzw. pakiet franczyzowy. Obejmuje on swoim zakresem kwestie związane z marką, świadczonymi usługami, sprzedawanymi produktami, ale także wsparciem. Dzięki temu franczyzobiorca otrzymuje szeroką pomoc w rozpoczęciu prowadzenia działalności gospodarczej pod szyldem franczyzodawcy.

W ramach pakietu franczyzowego można otrzymać m.in.:

• licencję umożliwiającą korzystanie z marki franczyzodawcy, w skład której wchodzi prawo do korzystania z nazwy oraz całej identyfikacji wizualnej,
• know-how, czyli metody działania oraz narzędzia do ich realizacji,
• dostęp do dostawców oraz produktów,
• szkolenia dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej, zachodzących w jej ramach procesów, obsługi klientów oraz marketingu,
• wsparcie techniczne w zakresie wykorzystywanych urządzeń, narzędzi oraz oprogramowania,
• pomoc w kwestiach związanych z prawem.

Jakie są zalety prowadzenia działalności gospodarczej opartej o franczyzę?

Rozglądając się dookoła, można zauważyć, że powstaje wiele punktów opartych na franczyzie. Zyskują na niej obydwie strony, czyli franczyzobiorca oraz franczyzodawca. Czerpią oni korzyści z działania pod szyldem jednej marki.

Z punktu widzenia franczyzobiorcy, można wymienić następujące zalety:

• korzystanie ze sprawdzonego w różnych warunkach modelu biznesowego,
• budowanie działalności gospodarczej w oparciu o znaną markę,
• wsparcie w wielu aspektach związanych ze sprzedażą, świadczeniem usług, obsługi klientów, marketingu,
• dostęp do specjalistycznych szkoleń,
• wsparcie w rozpoczęciu prowadzenia działalności gospodarczej,
• szybsze dotarcie do klientów,
• zmniejszenie ryzyka niepowodzeń.

Z kolei zalety franczyzy dla franczyzodawcy, to m.in.:

• możliwość rozwoju marki i budowania wizerunku,
• docieranie do dotychczas nieobsługiwanych lokalizacji,
• skalowanie prowadzonego biznesu,
• zwiększenie zysków.

Jakie są wady prowadzenia działalności gospodarczej opartej o franczyzę?

Franczyza jest kuszącym rozwiązaniem, ale nie jest idealna. Trzeba się liczyć z pewnym ryzykiem. Dlatego też warto znać wady franczyzy, do których zalicza się m.in.:

• brak niezależności,
• koszty związane z dostosowaniem lokalu do wymogów franczyzodawcy,
• opłaty franczyzowe,
• konieczność realizowania narzuconych planów sprzedażowych,
• kontrola ze strony franczyzodawcy,
• ponoszenie odpowiedzialności za decyzje franczyzodawcy.

Podsumowanie

Franczyza jest atrakcyjną formą współpracy. Koncentruje się ona na wykorzystywaniu sprawdzonego modelu biznesowego, który jest obarczony mniejszym ryzykiem, niż startowanie z zupełnie czymś nowym. Poza tym franczyzobiorca otrzymuje wsparcie w wielu zakresach prowadzonej działalności gospodarczej. Dlatego też wiele osób decyduje się na taką współpracę z dużymi i znanymi markami.